ЖОБА ТУРАЛЫ АҚПАРАТТЫ ТАРАТУ

ЖОБАНЫҢ ТАНЫЛУ ЕРЕЖЕЛЕРI

Сіз Эразмус+ бағдарламасының «Жоғары білімнің әлеуетін арттыру» жобасын жүзеге асыру үшін грант алдыңыз және осы сәттен бастап сіздің жобаңыздың дамуына бағдарламаның қосатын үлесін барынша атап өту қажет. Бұл талап Грант туралы келісімде қамтылған және оны мұқият оқып шығуды ұсынамыз.
Жобалардың танымалдылығына қатысты негізгі ережелерді келесідей тұжырымдауға болады:

1. Жоба бойынша әрбір жарияланымда: «Жоба Еуропалық Комиссия қаржыландыратын Эразмус+ бағдарламасы шеңберінде іске асырылады. Осы жарияланымның/материалдың мазмұны автордың жауапкершілігінің мәні болып табылады және Еуропалық Комиссияның көзқарасын көрсетпейді», - деген сөз тіркесі болуы керек. Бұл сөз тіркесінің ағылшын тіліндегі нұсқасын сілтеме арқылы таба аласыз: https://eacea.ec.europa.eu/about-eacea/visual-identity-and-logos-eacea/erasmus-visual-identity-and-logos_en.
2. Барлық жобалық іс-шараларда (бұл орынды болғанда) Эразмус+ бағдарламасы шеңберінде іске асырылып, қаржыландырылатынын атап өту қажет.
3. Жоба бойынша іс-шаралар үшін өндірілген материалдар, оқу материалдары, жобалардың вебсайттары, плакаттар, парақшалар, баспасөз хабарламалары, CD ROM және т.б., Эразмус+ логотипімен жабдықталуы тиіс, оны келесі сілтеме бойынша жүктеуге болады: https://eacea.ec.europa.eu/about-eacea/visual-identity-and-logos-eacea/erasmus-visual-identity-and-logos_en. Логотиптің түсі мен мазмұнындағы өзгерістерге, оның бұрмалануы мен бұрылуына жол берілмейді.
4. Эразмус+ қаржыландырған кезде сатып алынған барлық жабдыққа (тасымалданушыны қоса алғанда) «With the support of the Erasmus+ Programme of the European Union» деген жазуы бар стикерлерді жапсыру керек. Бұл ереже жоба қаражатына құрылған орталықтарға/зертханаларға да қатысты.
   ҮЭҰ жобасының қорытынды кезеңінде командадан Жоба нәтижелерінің деректер қорына материалдар пакетін дайындауды сұрайды. Материалдар Сіздің жобаңыздың тәжірибесін тарату және оның нәтижелерінің тұрақтылығын қамтамасыз ету үшін ҮЭҰ сайтында орналастырылады.

ТАРАТУ СТРАТЕГИЯСЫН ӘЗIРЛЕУ

Кез келген жобаның міндеттерінің бірі – оның нәтижелерін: жаңа бағдарламаларды, оқу материалдарын, табысты тәжірибені, басқа да өңделген өнімдерді мүдделі тараптардың өкілдеріне жеткізу. Қажетті ақпаратты нақты мақсатты топтарға жеткізудің қарапайым, түсінікті және сенімді жолын табу қажет. Сондықтан көптеген жобалар жетістігінің маңызды факторы - ақпаратты таратудың тиімді стратегиясының болуы және іс жүзінде іске асырылуы.

Эразмус+ бағдарламасының Қазақстандағы ұлттық кеңсесі жобалар командасы мүшелерінің назарына ақпаратты тарату стратегиясы мен жобалардың нәтижелерін әзірлеуге және іске асыруға тәжірибелік кеңестер ұсынады. Оларды дайындау барысында Салли Хармсуорт (Sally Harmsworth) және Сара Турпин (Sarah Turpin) дайындаған «Ақпаратты таратудың тиімді стратегиясын әзірлеу. Білім беруді дамыту жобаларына арналған кеңейтілген интерактивті құрал» (Creating an Effective Dissemination Strategy. An Expanded Interactive Workbook for Educational Development Projects) жарияланымдарының материалдары пайдаланылды.

Олар командаларға жоғары білім беруде нақты өзгерістерді жүзеге асыруға, институционалдық және құрылымдық деңгейлерде жобалардың әсерін кеңейтуге және тереңдетуге көмектеседі деп үміттенеміз.

ТИIМДI ТАРАТУ СТРАТЕНИЯСЫН ӘЗIРЛЕУГЕ БIРНЕШЕ КЕҢЕСТЕР 

“Егер білім беру тәжірибесінде кең таралған табысты тәжірибеге жауап ретінде өзгерістер болса, таратуды табысты деп санауға болады”

«Тарату» термині жобалау қызметінде кеңінен қолданылады және негізінен «хабарламаларды жеткізу және алу», «жеке адамды процеске тарту», «процесс немесе өнім трансферті»дегенді білдіреді.

Үш таралу деңгейін бөледі:

1. Хабардарлықты арттыру үшін тарату.
Егер адамдар сіздің жобаңыздың қызметі, оның мақсаттары, іс-шаралары мен нәтижелері туралы жалпы хабардар болсын десеңіз, бұл түрі «бейнені» жасауға және қауымдастықта жобаның танылуын арттыруға көмектеседі.

2. Түсіну үшін тарату.
Тарату процесінде тікелей өзара іс-қимыл жасау маңызды, және сіздің ойыңызша, жоба ұсына алатын нәрселерді пайдалана алатын топтарға/мақсатты аудиторияларға арналған. Сондықтан бұл топтар жобаның аспектілерін егжей-тегжейлі білулері қажет.

3. Жұмылдыру және әрекет жасау үшін тарату.
Тиісті деңгейде өз өкілеттіктері шеңберінде «әсер етуі» және «өзгерістер енгізуі» мүмкін адамдар мен топтарға бағытталған. Дәл осы топтардың өкілдерін нақты өзгерістер алу үшін біліммен, дағдымен және жобаның мәнін түсінумен қаруландыру қажет.

Әрбір жоба таратудың барлық үш деңгейін пайдаланады және олардың әрқайсысын кезең-кезеңмен өтеді. Әрбір жобаның ең басында әлеуетті мақсатты аудиторияның жобаның мақсаттары мен міндеттерімен ТАНЫСУЫНА қол жеткізу қажет, кейіннен олар ТҮСІНУ үшін неғұрлым егжей-тегжейлі ақпарат алуға мүдделі болады. Осы екі кезеңде де тарту (қатысу) ӘРЕКЕТ ЕТУ таратудың негізін құрайды.

ДАЙЫНДЫҚ КЕЗЕҢI 

• Егер басынан бастап жоба командасының әрбір мүшесі команданың барлық мүшелері қабылдаған жалпы жоба мәнін және осы ақпаратты жобаға тікелей қатыспайтын және жоба нәтижелеріне қол жеткізгісі келетіндерге неге және қалай жеткізуді тарату керектігін түсінгенде ғана мүмкін және қол жеткізуге болады.
• Ақпарат қысқа және ықшамды болуы үшін тырысыңыз.
• Мүдделі тараптардың барынша толық тізімін құру үшін командамен бірге ми шабуылын ұйымдастырыңыз. Мүдделі тараптарды талдау негізінде сіздің мақсатты аудиторияңыздың кім екенін және сіз оларға не ұсына алатыныңызды анықтаңыз. Оларды «Хабардарлықты, түсінуді немесе әрекетті арттыру үшін тарату» моделі бойынша қандай санатқа жатқызуға болатынын шешіңіз.
• Өзіңізді әрбір мақсатты топтың/аудиторияның орнында елестетіп, олардың қандай проблемаларды /мәселелерді шешу жолдарын іздейтіндігін ойланыңыз.
• Әдетте тарату жөніндегі іс-шаралар, дегенмен бірнеше жалпылама болса да, жобаны іске асыру жоспарына жеке кезеңдерді көрсете отырып енгізілді. Алайда, таратудың неғұрлым егжей-тегжейлі жоспарын әзірлеуді және оны енгізуді жобаны іске асырудың алғашқы күнінен бастаған жөн. Егер тарату басынан бастап қызметтің бір бөлігі болмаса, оның мүлдем орыны болмайды. Неғұрлым ерте бастасаңыз, тарату соғұрлым тиімді, оның әсері жоғары болады. Егер таратуды жобаны іске асырудың соңғы жылында қалдырсақ, пайдаланушыларды тартуға, жоба бағытталған адамдар мен топтар арасында жобаға қатысу сезімін дамытуға уақыт қалмайды.
• Нақты мақсаттарды анықтау маңызды. Сіздің жобалық жұмысыңыз туралы 90% ақпараттандыруға қол жеткізу міндетін қоюға болады - бұған қол жеткізуге болады. Бірақ жоба қызметінің мәнін терең түсінуге қол жеткізуді қамтамасыз ету бойынша қамту деңгейі қол жетпейтін міндет болады. Жобаның мәнін адамдардың аз санымен түсінуді қамтамасыз ету мақсатын қойған жөн, мысалы, 60%. Санға ғана емес, тарату сапасына назар аударыңыз.
• Тиімді тарату арналарын ойлаңыз. Сіздің күш-жігеріңіздің тиімділігін арттыру үшін көпқырлы әдісті қолданыңыз. Тәжірибе көрсетіп отырғандай, тек бір ғана құрал немесе әдісті қолданып табысқа жету жоқ.
  Көбінесе жоба командалары белгілі, стандартты тарату әдістерін пайдаланады, мысалы, парақшалар, вебсайт және электрондық пошта. Сіздің мақсатты аудиторияңыздың қажеттіліктеріне сәйкес келетін әртүрлі тарату арналарын қалай пайдалануға болады деп ойлаңыз.
  Жобаның танымалдығы мен имиджін арттыру үшін логотип әзірлеу және жобаны көрсетудің басқа да құралдарын пайдалану өте пайдалы.

ТАРАТУ СТРАТЕГИЯСЫНЫҢ КҰРЫЛЫМЫ

Дайындық жұмысын аяқтағаннан кейін тарату стратегиясын әзірлеуге кірісіңіз. Оның келесі құрылымы болуы мүмкін:

• Жобаның мақсаттары мен міндеттері 
• Тарату үшін жоба не ұсынады?
• Мақсатты аудитория/топтар
• Соңғы пайдаланушылар үшін пайда 
• Тарату әдістері / іс-шаралары 
• Кесте және жауаптылар 
• Таралу мақсаты
• Стратегияны іске асыру құнын бағалау 
• Бағалау мен табыстылық өлшемдері

Егер сіз тарату стратегияңыздың табысты болғанын қаласаңыз, ал команданың әрбір мүшесі өзінің оған қатысқанын сезінсін десеңіз, әрбір адам стратегияны іске асырудың нақты аспектісіне жауап беру үшін тарату стратегиясын әзірлеудің барлық кезеңдерінде команда мүшелерін тартуға тырысыңыз

СТРАТЕГИЯНЫ IС-ҚИМЫЛ ЖОСПАРЫНА АУДАРУ

Тәжірибе көрсеткендей, қисынды дәйекті стратегияны әзірлеу, егер ол нақты іс-шаралар кешені түрінде тұжырымдалмаса, әрдайым оны тиімді іске асыруға әкеп соқпайды. Оны әзірлеу үшін келесі құрылымды пайдалануға болады:

Тарату стратегиясы, егер оны үздіксіз, дамушы процесс ретінде қарастырса, тиімді болады.

Мақсаттарды тұжырымдай отырып, жобаның табыстылығы нені білдіретіндігін, оның қалай көрінетіндігін анықтау маңызды. Сондықтан, соңында командамен бірлесе отырып, таратудың табыстылығын қандай өлшемдер бойынша бағалайтыныңызды ойлаңыз.